Geef JD Vance in zijn eigen land een koekje van eigen deeg

Hij heeft erom gevraagd. Nu kan hij het krijgen ook.

De Amerikaanse vice president JD Vance heeft zich diepgaand bemoeid met de interne aangelegenheden van de Europese Unie. Dat deed hij in zijn onbeschofte speech tot de regeringsleiders op de veiligheidsconferentie in München. Vance beschuldigde ze ervan de democratie te ondermijnen, waarbij hij doelde op maatregelen om desinformatie te ontmaskeren. Hij nam Roemenië in het bijzonder de maat omdat het de presidentsverkiezingen over laat doen nadat Russische inmenging via de sociale media was gebleken. Hij gispte de Britse regering omdat die een demonstratievrije zone heeft ingesteld van 150 meter rond abortusklinieken en een activist aanpakte die daar stond te bidden. Deze heeft Vance inmiddels uitvoerig bedankt. 

Ook hield Vance zijn publiek voor dat de “massa-immigratie” een grotere bedreiging vormde dan China of Rusland. Als klap op de vuurpijl bracht hij tijdens zijn verblijf in Duitsland geen bezoek aan bondskanselier Scholz maar wel aan Alice Weidel, de voorvrouw van de AfD, die trouwens eerder al door Elon Musk op het schild was geheven.

De Europese leiders lieten zich dat gelukkig niet gezeggen, kanselier Scholz en zijn minister van Defensie voorop. Maar dat is niet genoeg. Met zijn toespraak heeft Vance een nieuwe norm gesteld. Die moeten wij Europeanen van onze kant omarmen.

Het zal dit jaar ongetwijfeld gebeuren dat iemand als president Macron of Ursula von der Leyen de Verenigde Staten bezoekt en daar bijvoorbeeld het Congres toespreekt. Dit is de gelegenheid om Vance een koekje te geven van eigen deeg. Europese leiders zouden de president en het Congres moeten voorhouden dat de Verenigde Staten overal ter wereld de democratie in diskrediet brengen met hun eigen binnenlandse politiek. Denk daarbij het aan archaïsche kiesmannenstelsel, waar wij in Europa al halverwege de negentiende eeuw afscheid van namen. Dit kan er voor zorgen dat je met een minderheid van de popular vote toch in het Witte Huis terecht kan komen.

Of neem gerrymandering: de heersende partij verandert de grenzen van de kiesdistricten in haar eigen voordeel. De burgers laten zelf weten wat zij hiervan denken: nog geen twee derde komt opdagen bij presidentsverkiezingen en bij lange na niet de helft bij die voor het Huis van Afgevaardigden en de Senaat. Om over staats- en lokale verkiezingen maar te zwijgen. In Europa zou men zulke cijfers heel zorgelijk vinden maar in de Verenigde Staten spreekt men dan van een goede opkomst.

Wat verder te denken van het feit dat people of color een veel grotere kans lopen door de politie te worden doodgeschoten dan blanken? Waarom zijn de Verenigde Staten nog steeds de grootste importeur van harddrugs. Wordt het land door dat krankzinnige grondwettelijke recht om wapens te dragen niet een half slagveld? Waarom een grote mond hebben tegen China, als er in Washington een grote verwevenheid bestaat tussen de uitvoerende macht en techmiljardairs die samen een oligopolie in stand houden? En zo voorts. De aanknopingspunten zijn legio: het bestaan van transgenders ontkennen of het klimaatvijandige idee het grasveld rond het Witte Huis te betegelen. En wat is dat voor een krankzinnigheid van Vance, dat rechters met hun uitspraken geen beslissingen van de president mogen doorkruisen. Niet goed opgelet bij de les over de scheiding der machten misschien? De lijst is eindeloos.

Ja, volgens deze lijnen kan men een toespraak houden die in heel de wereld zal resoneren. Na afloop geven Macron of Von der Leyen op het Witte Huis Trump een hand. Daarna brengen zij uitgebreide en demonstratieve bezoeken aan leidende figuren uit de Democratische Partij.

We zullen die jokers een lesje leren. Anything You can do I can do better.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin zeker nu de laatste putten open blijven. Tevens noem ik de PVV een extreemrechtse partij.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: de grote linkse partij.