Hoe voert Trump oorlog?

Nico schrijft een serie over oorlog, dit is aflevering 49

Als je ziet en hoort hoe president Donald Trump met het fenomeen oorlog omspringt, dan rijzen de haren velen te berge. Lees en huiver.

“De oorlog in Oekraïne los ik in 1 dag op”, blufte Trump als een campagnebelofte tijdens de Republikeinse conventie. Hij zei toen ook nog dat hij heel makkelijk de Derde Wereldoorlog kon voorkomen. Van die belofte is, weken later, nog bitter weinig terecht gekomen. Wel heeft hij president Zelensky in het Witte Huis de huid vol gescholden en Oekraïne ten onrechte verweten de oorlog met Rusland te zijn begonnen. Verder wil hij in ruil voor militaire steun een grondstoffendeal maken. Eerst eiste Trump 500 miljard dollar aan zeldzame mineralen. De onderhandelingen over de mineralen lijken nu in een eindstadium te verkeren. Eind maart liet het parlement van Oekraïne weten de voorstellen onaanvaardbaar te vinden. Via Truth Social maande Trump Rusland eind vorige week haast te maken met het staakt het vuren. Rusland is volgens de Duitse minister van Defensie Boris Pistorius nog niet klaar voor vrede.

Met de vrede in Gaza wil het evenmin vlotten. Als Amerikaanse bijdrage aan de oorlog in Gaza zei Trump de Gazastrook etnisch te willen zuiveren. Na vertrek van alle Palestijnen uit dit gebied wil de president van de USA Gaza omtoveren in de Rivièra van het Midden-Oosten. Netanyahu bracht op 9 april een bezoek aan het Witte Huis. Daarvoor vloog hij met een omweg van Budapest naar Washington uit angst door Ierland of Nederland te worden gearresteerd. Het bezoek aan Trump liep volgens VRT Nieuws uit op een afgang, aangezien Trump woedend is over de manier waarop Israël de onderhandelingen met Hamas heeft afgebroken om nu weer toe te kunnen slaan.

Trump doet ook aan wat wij vroeger landjepik noemden. Dat deden wij met een mes in het zand. Door te dreigen met het inlijven van Canada en Groenland, door de Golf van Mexico om te dopen in Golf van Amerika en door zich in de toekomst Gaza toe te willen eigenen.

Als feitelijke baas van de NAVO zou Trump een initiatief kunnen nemen om het bondgenootschap op termijn in goed overleg en op basis van verstandige afspraken op te heffen. De Koude Oorlog is immers afgelopen en de fase van een geopolitieke wereldorde aangebroken. Maar wat Donald doet is aanpappen met de oude vijand Poetin, van andere NAVO-partners eisen dat ze hun bijdragen veelal meer dan verdubbelen en dreigen met terugtrekken van de militaire steun aan Oekraïne.

Waarom niet kappen met de NAVO in plaats van allerlei achterhaalde illusies in stand houden? Een nieuwe vredescoalitie van welwillende democratieën kan ik snappen als een eventueel logischer alternatief. Ik houd mijn hart vast als ik denk aan de NAVO-top in Den Haag.

Als je je in de geschiedenis van de VS verdiept, dan zie je dat sommige presidenten met grote oorlogen, zoals de Eerste en Tweede Wereld Oorlog, werden geconfronteerd, andere presidenten zochten zelf de oorlog en weer anderen probeerden oorlogen te vermijden of zich tot relatief kleine acties te beperken. Je moet Trump nageven dat hij tijdens zijn eerste termijn als president niet echt oorlog heeft gevoerd. Wel was de VS in april 2018 betrokken bij luchtaanvallen op Syrië, samen met Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Op 16 maart 2025 wordt er melding gemaakt van luchtaanvallen op Houthi-rebellen in Jemen, waarbij 31 doden zouden zijn gevallen. Doel: een veilige doorvaart in de Rode Zee.

In de loop der tijd nemen oorlogen steeds vaker andere gedaanten aan. Drones kunnen tegenwoordig bijvoorbeeld de plaats innemen van molotov cocktails om tanks uit te schakelen. Maar als geen ander begrijpt Trump dat je ook met een cyber- of handelsoorlog je tegenstander kan treffen. Of je kan van je verklaarde vijand verliezen. Meestal is de onderkant van de samenleving daarvan vooral de dupe.