Zondebok gezocht? Probeer eens de VVD

De onvrede in Nederland is voelbaar. Op de huizenmarkt, in de klaslokalen, bij de huisarts, aan de keukentafel. Mensen voelen zich tekortgedaan. Maar zodra de frustratie stijgt, wordt het zoeken naar een schuldige een nationale sport. Wie niet verder kijkt dan zijn vooroordelen, komt uit bij asielzoekers. Of bij ‘woke’.

Maar wie bereid is zich niet zo makkelijk om de tuin te laten leiden en iets genuanceerder kijkt, die komt uit bij de VVD. De hand aan de knoppen.

Dat deze partij het land lange tijd wist te regeren zonder echt verantwoordelijkheid te nemen, is op zichzelf al een prestatie. Ruim twaalf jaar Rutte heeft ons opgeleverd: een woningmarkt waar starters kansloos zijn, een zorgsysteem dat piept en kraakt onder marktwerking, een stikstofcrisis die te lang werd weggelachen en een overheid die haar eigen burgers ruïneerde in de toeslagenaffaire. Niet ondanks, maar dankzij beleid.

Toen Mark Rutte afzwaaide, had de partij een kans om iets van politieke ruggengraat te tonen. In plaats daarvan koos zijn opvolger, Dilan Yeşilgöz, ervoor om de deur open te zetten voor de PVV. Niet met frisse tegenzin, maar met een ingestudeerde glimlach. Onder haar leiding werd Wilders niet bestreden, maar gelegitimeerd. De partij die jarenlang werd uitgesloten om haar verzet tegen de rechtsstaat, mocht ineens meeschrijven aan een regeerakkoord.

Yeşilgöz zette de deur open. Zij haalde de normaliserende verfkwast over het gedachtegoed dat ooit terecht als onaanvaardbaar werd beschouwd.

De ironie is dat de VVD, bij monde van Yeşilgöz, vooraf waarschuwde voor “onverantwoordelijk beleid” en “ondoordachte beloften”. En vervolgens koos voor samenwerking met exact dat. Het argument dat de partij daarmee “de macht aan de flanken” voorkomt, is retoriek die verhult dat de macht juist werd overgedragen aan die flanken.

Wie vandaag boos is over het politieke landschap, doet er goed aan zich niet te laten misleiden door bliksemafleiders. Niet mensen die op de vlucht zijn voor oorlog. Niet 'woke'. Kijk naar de partij die dit land regeerde, hervormde, en daarna in de armen van haar radicale concurrent viel.