2025: het Vlaamse jaar van de ekster

De ekster is door Vogelbescherming Vlaanderen uitgeroepen tot Vogel van het Jaar 2025. Met 31,7 procent van de stemmen liet de vogel de kauw, zwarte kraai en roek achter zich. Want mensen konden alleen kiezen tussen deze vier zwarte vogels die kampen met een slecht imago.

De vier zwarte vogels hebben allemaal last van een negatieve reputatie. Van het eten van jonge zangvogeltjes tot het toebrengen van schade aan landbouwgewassen.

June Heene, bioloog bij de Vlaamse Vogelbescherming: "Hoewel kraaiachtigen in principe geen bejaagbare wildsoorten zijn, is bestrijding toegelaten om schade aan gewassen te beperken. Er mag pas overgegaan worden op bestrijding als er minstens één preventieve maatregel, zoals afschrikken met vogelverschrikkers, is genomen. Maar er wordt helemaal niet gecontroleerd of en wat er aan preventieve maatregelen zijn genomen."

Uit cijfers van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) blijkt dat in 2023 ruim 40 duizend eksters werden gedood in Vlaanderen. Onderzoek uit 2018 schat dat jaarlijks 44 procent van de geschatte eksterpopulatie werd afgemaak. Bij de zwarte kraai, waarvan er jaarlijks zo’n 100.000 gedood worden, gaat het zelfs om zo’n 80 procent van de populatie.

Opvallend is dat ondanks de hoge afschotcijfers, de populatie van eksters relatief stabiel blijft. Dit wijst op het sterke adaptatievermogen van de vogel: de ekster kan zich goed aanpassen aan menselijke leefomgevingen en vindt steeds voldoende voedsel en nestplaatsen.

Het jaar van de ekster zal dus ook gericht zijn op preventie. Wat kunnen landbouwers doen om te zorgen dat zij de kraaiachtigen weren van hun grond. Julie van Houtryve, campagnemedewerker Vogelbescherming Vlaanderen: "Er moet een herziening van het huidige beleid komen. Een strengere controle op preventieve maatregelen, meer wetenschappelijk onderzoek naar populatiebeheer en de invoering van innovatieve methoden om schade te beperken. Ook willen we via de bewustwordingscampagnes het negatieve imago van de ekster oppoetsen. Want de ekster verdient erkenning als een fascinerende, nuttige en schone vogel, niet als een lastpak."