Brilduikers proberen indruk te maken op vrouwtjes

Bij de Hoornse Plas in Groningen filmt Herman Pannen een groep brilduikers die hun bijzondere baltsritueel uitvoeren. Deze wintergasten zijn in Nederland vooral in de koude maanden te zien, waarbij de mannetjes hun indrukwekkende gedrag vertonen en hun kop fors achterover gooien om een partner te lokken.

De brilduiker begint al vroeg in het jaar met baltsen. Terwijl veel andere vogelsoorten pas in de lente op zoek gaan naar een partner, starten brilduikers hun paringsrituelen al in de winter. Dit vroege baltsgedrag helpt hen zich voor te bereiden op de broedperiode, die later in het seizoen plaatsvindt. Hoewel een klein aantal brilduikers in Nederland blijft broeden, trekt het merendeel in het voorjaar naar noordelijkere gebieden om zich voort te planten.

Baltsen is het gedrag dat dieren vertonen om een partner aan te trekken, wat uiteindelijk kan leiden tot paring. Elke vogelsoort heeft zijn eigen unieke baltsrituelen. Denk bijvoorbeeld aan futen die tijdens hun paringsdans synchroon over het water 'rennen', of Baltsende korhoenders die elkaar uitdagen en om elkaar heen dansen om indruk te maken op een vrouwtje. Baltsen kan bestaan uit zang, dans, indrukwekkende lichaamshoudingen of zelfs cadeautjes zoals voedsel of takjes.

Mannetjes brilduikers geven ook een opvallende show om indruk te maken op de vrouwtjes. Ze strekken hun nek zo ver mogelijk uit en gooien vervolgens hun kop ver achterover op hun rug, met de snavel omhoog gericht. Dit is in de video van Herman Pannen goed te zien. Ook kunnen ze tegelijkertijd krachtig met hun poten op het water slaan, waardoor spetters hoog de lucht in vliegen. Dit spectaculaire schouwspel gaat gepaard met een karakteristieke, iets krassende roep. De vrouwtjes reageren met een snel krassend geluid, waarna zij uiteindelijk beslissen welk mannetje hen het meest weet te imponeren en als ideale partner wordt gekozen.

Bron: Vogelbescherming Nederland, SOVON.