Honing met pesticiden, de Maas en alle overige onderwerpen

Honingbijen verzamelen ook landbouwpesticiden, en overige onderwerpen van de radio-uitzending op zondag 6 april 2025.

Luister de onderwerpen terug op de volgende startpunten:
00:11:40 - Kracht van de Maas
01:10:30 - De oorsprong van het leven
01:47:40 - Honingbij verzamelt ook landbouwpesticiden
02:22:35 - Tentoonstelling Onderstebodem

Hoe is complex leven op de aarde ontstaan? Met die vraag houdt hoogleraar microbiologie Thijs Ettema zich al bijna zijn hele carrière bezig. Sterker nog, hij denkt er nog tot zijn pensioen mee bezig te zijn met dit vraagstuk. In die zoektocht ontdekte hij al de Asgard archea, een groep micro-organismen, die evolutionair gezien het dichtst bij complexe levensvormen als de mens staat. Vorig jaar kreeg Ettema een bedrag van 2,5 miljoen euro van de EU voor zijn onderzoek. 

Wanneer een honingbij nectar ophaalt in haar omgeving, kunnen daar ook landbouwpesticiden in zitten. Deze aangetroffen gifstoffen zeggen iets over het gebruik daarvan in de directe omgeving van de bijenkast. CLM Onderzoek en Advies gaat dit jaar onderzoeken hoe je met deze gegevens het gesprek met landgebruikers kunt aangaan om het gebruik van pesticiden te verminderen.

“Interessant is dat honingbijen hun nectar binnen een straal van circa drie kilometer rondom hun bijenkast halen”, weet Margot Veenenbos van het CLM. “De honing van deze bijen vormt daardoor een belangrijke graadmeter voor wat er binnen deze regio gebeurt.”

Vrijdag 4 april opende er een nieuwe tentoonstelling in het ARTIS-Groote Museum in Amsterdam. De tentoonstelling Onderstebodem gaat over die fascinerende wereld onder onze voeten. De bodem zit vol leven met een oneindig netwerk van wortels, schimmels en andere micro-organismen, maar ook van buizen, kabels en pilaren die samen Amsterdam dragen. Onze bodem is belangrijker dan we denken, en kan ons zelfs vertellen hoe gezond onze leefomgeving eigenlijk is.

De Maas is van bron tot monding een vormende kracht. In het landschap, voor flora en fauna, maar ze is ook minstens net zo bepalend voor de mens. Wim Peumans schreef de eerste literaire biografie over deze bijna duizend kilometer lange rivier met de titel: ‘De Maas, het verhaal van een rivier’. Met verslaggever Gert Elbertsen is hij op pad.