Roodhalsfuten, snuffelen aan de bodem en overige onderwerpen

Snuffelen aan de bodem, roodhalsfuten, biodiversiteit en alle overige onderwerpen van de radio-uitzending op zondag 13 april 2025.

Luister de onderwerpen terug op de volgende startpunten:
00:10:50 - Landschappen van Nederland
00:46:44 - Start mega-onderzoek naar de biodiversiteit
01:10:10 - Snuffelen aan de bodem
02:18:25 - Roodhalsfuut in het Diependal
02:42:15 - Schimmels op de Rode Lijst

Van het Drentse esdorpenlandschap tot de Zeeuwse kleipolder: Nederland bestaat uit allemaal verschillende landschappen, elk met hun eigen verhaal. Het land is in 17 verschillende landschapssoorten in te delen. De geschiedenis van die soorten worden allemaal uitvoerig beschreven in het vuistdikke boek ‘Landschappen van Nederland’. Historisch heel erg interessant, maar hoe belangrijk is anno 2025 die kennis van het landschap? 

Vroeger konden boeren letterlijk ruiken of de bodem van hun land gezond was, of dat het water of meststoffen nodig had. Tegenwoordig doet geen boer dat nog, snuffelen aan de bodem. Maar onderzoek van promovenda Rosa Boone van de Radboud Universiteit Nijmegen laat zien dat er toch heel wat verschillen te ruiken zijn tussen intensief of extensief beheerde graslanden. Zij ontwikkelt nu een 'elektronische neus' die de taken van ons eigen ongetrainde reukorgaan kan overnemen.

Jonas Lembrechts, onderzoeker  aan de Universiteit Utrecht, roept ecologen in Nederland op om mee te doen aan EcoFracNet, een internationaal project om de biodiversiteit  in kaart te brengen. De methode is eenvoudig: meetsensoren worden op een bepaalde manier uitgezet en elke drie maanden gecontroleerd. Het doel is om zo meer inzicht te krijgen in de gevolgen van stikstof en klimaatverandering. Lembrechts wil niet alleen typische natuurgebieden zoals bos, heide of duingebieden in kaart brengen, maar ook onverwachte plekken zoals een schoolplein of een straat. Sensoren worden geplaatst op afstanden van 11, 33, 100, 300 en 900 meter en elke drie maanden uitgelezen. Op die manier kunnen de onderzoekers goed zien op welke schaal beheer zinvol is. Kijk hier voor meer informatie.

In het Drentse Diependal, een gebied met een unieke geschiedenis en heel bijzondere vogels. Zo broedt daar de zeldzame roodhalsfuut. Onze natuurfilmer Stijn Phillips maakte schitterende beelden van het dier, maar verslaggever Gert Elbertsen wilde de balts opnemen. Met Hendrik Timmer van Het Drentse Landschap waagt hij een poging. Zondag 13 april 2025 is Vroege Vogels TV in Hijkerveld waar het team ook een bezoek brengt aan het Diependal.

Het gaat slecht met schimmels, op de nieuwe rode lijst van bedreigde soorten staan 1300 schimmels. Franciska de Vries, hoogleraar aardwetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam en schimmelfan legt uit wat er gaande is.

Van het Drentse esdorpenlandschap tot de Zeeuwse kleipolder: Nederland bestaat uit allemaal verschillende landschappen, elk met hun eigen verhaal. Het land is in 17 verschillende landschapssoorten in te delen. De geschiedenis van die soorten worden allemaal uitvoerig beschreven in het vuistdikke boek ‘Landschappen van Nederland’. Historisch heel erg interessant, maar hoe belangrijk is anno 2025 die kennis van het landschap? Volgens Theo Spek, hoogleraar landschapsgeschiedenis en hoofdauteur van het boek, moeten we bij de opgaves waar we in Nederland voor staan - klimaatverandering, de energietransitie, de verduurzaming van de landbouw en de woningbouwopgave – meer rekening houden met wat we waar doen.