Wat is het gevolg van drugsafval in de natuur?

Drugsafval is een groot probleem in ons land. Het beschadigt de natuur en brengt dieren in gevaar. Hoe zit dat?

Je kent vast het beeld van grote vaten vol drugsafval die op afgelegen plekken worden gedumpt, maar dat is niet de enige manier waarop mensen van hun drugsafval af proberen te komen. Sommige laten het zo in een gat in de grond lopen, vaak in bossen of afgelegen natuurgebieden. En dat brengt flinke schade toe aan de bodem, de planten en de dieren die daar leven.

Op 23 maart 2021 krijgt boswachter Erik de Jonge, van Brabants Landschap, een telefoontje van de politie: er is een groot drugslab gevonden naast zijn natuurgebied, de Brabantse Wal. Het is de grootste drugsdumping in Europa.

'De old school-dumping is met blauwe vaten op een bospad. Die hebben we ook nog steeds, maar hier hadden ze een gat gegraven met daarop een luik. In dat gat werd het drugsafval gewoon ingegooid. Dat ging dus zo de bodem in', legt boswachter De Jonge uit bij Vroege Vogels. Het gevolg: enorme schade. 'Want dat vocht dat zakt de bodem in en komt in het grondwater terecht.' Het probleem is dus groter dan alleen het gegraven gat waar de chemicaliën in gestort werden – het spreidt zich uit over een groter gebied. Met als gevolg dat alle dieren in de bodem rondom de put dood zijn en ook andere dieren, zoals de havik en de ree, uit het gebied zijn verdwenen.

In het bos is daarom een groot gebied afgegraven. 'Het is nodig geweest om vierhonderd mooie bomen te kappen en zesduizend kuub grond (dat is zo groot als twee olympische zwembaden vol, red.) weg te halen – waarvan een deel echt heel erg verontreinigd was.' Ook moet het verontreinigde grondwater worden opgepompt. Het water wordt boven de grond gezuiverd en vervolgens weer terug de bodem in gepompt.

In ons land werden afgelopen jaar (cijfers bekend tot november) 62 drugsdumpingen gevonden. De afgelopen jaren zat het aantal drugsdumpingen tussen de zestig en tachtig per jaar. De ene dumping is de andere niet; ze verschillen in grootte en schadelijkheid. Daarbij speelt bijvoorbeeld mee om hoeveel chemisch materiaal het gaat en of er vloeistoffen de grond in lekken of niet, en ook maakt het uit hoelang het afval er al ligt.

Dus de volgende keer dat je een pilletje slikt of een lijntje snuift: denk goed na over de mogelijke gevolgen hiervan voor onze natuur. 'Mensen willen het liever niet horen, maar uiteindelijk heeft het wel dit soort gevolgen. Dat moeten we ons goed realiseren', volgens De Jonge. 'Een groot deel van het drugsafval komt terecht in de natuur. Ik zou er niet medeplichtig aan willen zijn en ik denk dat we er allemaal volle bak tegenin moeten gaan.'